Szczególną wartość w księgozbiorze Biblioteki Pedagogicznej mają książki wydane przed 1945 rokiem. Są one systematycznie uzupełniane w naszej bibliotece zakupami antykwarycznymi. Pierwszy egzemplarz zakupiony został 1952 r. Jest to Ustawodawstwo szkolne za czasów Komisji Edukacji Narodowej: rozporządzenia, ustawy pedagogiczne i organizacyjne (1773 – 1793) Józefa Lewickiego. Książka została wydana w 1925 roku w Krakowie przez wydawnictwo Arct M . Najstarszą zaś pozycją w tych zbiorach są Kazania na niedziele y święta całego roku. T. 1, 2 /W. X. Piotra Skargi. – Wyd. 6. – Wilno: Drukania J. K. Mci przy Akademij, 1793.
Głównym celem gromadzenia zbiorów wydanych przed 1945 rokiem jest ochrona narodowego zasobu bibliotecznego oraz stworzenie źródłowego warsztatu do pracy badawczej i dydaktycznej. Tematyka zebranych pozycji dotyczy szczególnie zagadnień historii Polski i Europy, pedagogiki oraz bibliotekarstwa. Na stan fizyczny tych książek, poza upływem czasu, oddziaływały wydarzenia historyczne. Dlatego też w pracowni introligatorskiej przywraca się zniszczonym obiektom ich dawną świetność.
Ze zbiorów tych mogą korzystać wszyscy czytelnicy naszej placówki. Obecnie liczy on 367 woluminów i jest przechowywany w Czytelni Biblioteki Pedagogicznej. Obejmuje wydania z lat 1793 – 1944 włącznie. Mimo wszystkich ograniczeń w okresie tym, wydawnictwa rozwijały stale swoją działalność. Powstały także wydawnictwa nowe. Wśród społecznych instytucji edytorskich ważną rolę odgrywało Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich ze Lwowa oraz nowe, największe wydawnictwo literatury dla dzieci i młodzieży Nasza Księgarnia, założone w 1921 r. jako spółka akcyjna przez Związek Nauczycielstwa Polskiego z Warszawy.
W Warszawie liczącą się pozycję zajmowała stara firma Arctów, ale i nowsze – jak Trzaska, Ewert i Michalski czy Jakub Mortkowicz. Ruchliwa firma Mariana Kistera i Melchiora Wańkowicza Rój wydawała m.in. rzadkie wówczas tłumaczenia z literatury radzieckiej i innych mało znanych kręgów narodowościowych. Były też w Warszawie lewicowe firmy wydawnicze, jak np. Wiedza czy Książka. W Poznaniu działała katolicka Księgarnia Św. Wojciecha i Rudolf Wegnera. We Lwowie działał Alfred Altenberg, specjalizujący się szczególnie w wydawnictwach artystycznych oraz Książnica – Atlas, znana z licznych i bardzo dobrych publikacji kartograficznych – podręcznikowych i dydaktycznych.
Zbiory Biblioteki Pedagogicznej to niewielka część majątku narodowego, mimo to pragniemy je Państwu zaprezentować.
